Brouwerij De Sleutels
1841 - 1951
Bij de samenkomst van Wulfhagestraat en Beenhouwersstraat treffen we het hotel AZALEA aan. Dat de gasten hier soms beschonken buiten komen zonder gedronken te hebben, kan alleen door de geur van de biergeest zijn, welke in dit gebouw nog rondzwerft. Via de poort op nummer 39 komen we op de parking van het hotel en kunnen we nog vaag dromen hoe de brouwerijgebouwen er langs het water hebben uitgezien.
Brouwerij DE SLEUTELS kwam reeds bij een telling in 1441 voor. Hij wordt bij de oudste brouwerijen van de stad gerekend, en was zelfs in de 17de eeuw één der grootste. De brug over de reie kreeg er zijn naam naar: Sleutelbrug. Van 1581 tot 1587 vinden we er Jan Oste als eigenaar-brouwer. Hij was ook de brouwer van het St.-Juliaangasthuis in de Boeveriestraat. (zie cursiefje hieronder)
In de loop van de 19de eeuw verwerft de familie Verlinde de brouwerij. In 1892 stierf François Verlinde op jonge leeftijd en zijn weduwe Marie Julie Cauwe bleef eigenaar van de brouwerij. Maar omdat hun zoon Stanislas amper 10 jaar was, werden de zonen van de broer van weduwe Cauwe (Louis & Emile) ingeschakeld als actieve zaakvoerders en vanaf 1907 zal Stanislas Verlinde er meer dan dertig jaren zijn boontjes doppen in de ketels.
Stanislas Verlinde was, buiten medestichter van Brouwerij De Lac, ook voorzitter van "BRUGGE VOORWAARTS", een vereniging met commerciële en toeristische inslag, die o.a. de eerste Jaarbeurs van Brugge organiseerde. Hij had tevens de gewoonte zijn loodgieters en elektriciens in bier te betalen.
Bij gebrek aan een opvolger werd in 1938 de zaak overgenomen door brouwerij Bekaert uit Torhout Langs de Speelmansrei werden de biersleutels in 1951 definitief afgegeven.
Volgens de 19de-eeuwse bevolkingsboeken was de brouwerij gelegen op het adres D4/1 dat is Wulfhagestraat 39. Door haar ligging op de hoek van de Wulfhagestraat met de Sleutelbrug en de Speelmansrei werd een gedeelte van de vroegere stadsversterkingen door de brouwerij ingepalmd. Tussen 1950 en 1960 werd de brouwerij en de mouttoren gesloopt maar helaas ook de halfronde versterkingstoren aan de zijgevel, die in feite behoorde tot de eerste versterkingsgordel langs de Speelmansrei.
Het vervoer van de vaten bier gebeurde met paard en kar. De kar was geschilderd in geel en blauw met daarop het embleem van de brouwerij: twee of soms drie sleutels.
Langs de Komvest (zie verder) is nog een huis dat een vroeger café van de brouwerij was en hetzelfde embleem in de gevel voert.
Hieronder nog een galerij met meer foto's en uitleg over bovenstaande gegevens.
Klik op een foto om de ganse galerij in het groot te zien.
Eigenaars
1581 Jan Oste
1596 Hendrik van (H)Ertsberghe
1733 Jacob Tailliri
1764 Hubrecht de Geitte
1791 Charles Van Severen
1856 François Xavier Verlinde
1892 Verlinde-Cauwe Weduwe
1907 Stanislas Verlinde
Stamboom:
François Xavier Verlinde (°1845 +1892) X Marie Julie Cauwe (°1853 +1929)
Stanislas Xavier Verlinde (°1882 +1952) X Bertha Marie De Clercq (°1886 +1942)
Brouwerij St.-JULIAAN Boeveriestraat
St.-Juliaan was een doorgangsgasthuis bij de boeveriepoort waar nu het V.T.I. gelegen is. Het ontstond rond 1275 uit privé-initiatief doch was reeds in 1305 een stadsinstelling geworden.
Op de kaart van Marcus Gerards uit 1562 zien we dit gasthuis duidelijk naast de Boeveriepoort. Uit rekeningen daterend van 1622 maakten we uit dat er toen om in eigen behoeften te voorzien, een eigen brouwerij werd opgericht.
Uit een geschrift van 1624-25 kennen we het resultaat van wat er in het jaar geschiedde nl.: Ghebrouwen hier binnen den godshuuse van dezen jare vier mael ende gehadt 15 tonnen groot bier ende 19 tonnen kleyn, tsamen 34 tonnen...
Deze rekeningen waren nodig bij de aangifte aan de gemeente voor betaling van de accijnzen. In 1660 wordt St.Juliaan echter vrijgesteld van betaling van accijns omwille van het algemeen openbaar nut.
De noodzaak van het oprichtten van een eigen brouwerij lag in het feit dat er naast het gebruik van bier door de kloosterlingen aan tafel, ook nog iedere dag aan de patienten "één schuttel dobbel bier" werd voorgeschreven.
Meester Cornelis Van Tolhuysen richtte de brouwerij in, en vanaf 1622 kwam Jan Oste (die brouwer was in brouwerij De Sleutels) de brouwactiviteiten in het gasthuis verrichten.
Het bier dat werd gebrouwen was een groot bier (hoog alcohol %) en had de naam van "Brux". In de vastentijd werd dit bier vervangen door klein bier (laag alcohol %) dat ook "Brugse Keyte" werd genoemd.
Opmerkelijk is wel dat tijdens de pestepidemis een groter verbruik van bier werd vastgesteld. Bier was in deze periode de enige veilige drank, want door het koken van het beslag werden immers alle pestbacillen gedood.Bronnen : Archief C.O.O. Brugge (nu OCMW)