Brouwerij De Zon
1710-1913
Voor we aan deze brouwerij komen dweilen we eerst even de Langestraat af tot nabij de Kruispoort. Deze straat heeft een heel lange biergeschiedenis die voortdurend evolueert. Onderweg ontdekken we nog enkele gezellige namen van eertijds volkse herbergen, zoals Papaatje en Den Bierboom.
De Langestraat is altijd de straat geweest met de meeste cafés. En dit niet alleen door zijn lengte maar door periodieke wisselende sociale infrastructuren. Door de inplanting in 1835 van een Kazerne in het vroegere Kartuizerklooster steeg het aantal cafés in de Langestraat zelfs tot over de vijftig. De buurt in de omgeving van de vroegere Kazerne Knapen, Langestraat, Vulderstraat e.a. had in die tijd zelfs meer dan 100 cafés. Van voor 1900 hobbelde de paardentram door de Langestraat. Vaste haltes waren er toen niet en al vlug stopte de tram bij de drukste cafés. Dit was de enige en de drukste tramlijn, lijn 6, in Brugge die de soldaten van de Kazerne naar het toenmalige station op de Vrijdagsmarkt bracht. Het regiment van de 3de lansiers heeft he t langst verbleven in deze Kazerne. Er was logement voor 400 paarden en 850 ruiters. Van 1863 tot 1925 waren de lansiers vergroeid met het straatbeeld van Brugge en de 54 cafés in de Langestraat deden gouden zaken. Met de mobilisatie in 1939 moesten de laatste regimenten Brugge verlaten. De gebouwen verloren hun bestemming en vele omliggende herbergen verdwenen.
Vanaf 1911 werd de elektrische tram ingezet, welke nog tot in 1952 door de Langestraat reed. Elektrische paarden hebben wellicht minder dorst. Meermaals hoorden wij het verhaal dat bij het afzwaaien van de legerdienst, als een niet geschreven wet, alle cafébazen van de Langestraat persoonlijk moesten "bedankt" worden. Stilaan verminderde het aantal cafés mede met de drinkende soldaten tot in 1947 bij ministerieel besluit de functie van Kazerne volledig werd ontheven.
Algauw groeiden de plannen om op de plaats van de oude kazerne een nieuw gerechtshof te bouwen. De cafés groeiden sneller dan de officiële werkzaamheden. Zo ontstonden al vlug cafénamen als Pro Deo, De Elfde Kamer, Het Hof van Beroep e.a.
Toch zagen we dat ook cafébazen buiten de waard konden rekenen.
Nog vóór we de Peperstraat bereiken snoven we nog tot aan de eerste wereldoorlog gistend gerstenat bij het huisnummer 128. Boven de poort is een witte balkon, eronder zien we twee roerstokken. Het embleem boven de ingangsdeur van het appartement verraadt ons de naam van brouwerij DE ZON. Reeds vanaf 1710 werd deze brouwerij vermeld. In de loop van het jaar 1913 werd er nog gebrouwen. De brouwerij De Zon heeft toen nog 23.500 kg mout gestort.Tot juist voor de eerste wereldoorlog was zij actief, de laatste 30 jaar onder de familie-Claeys. Dan werden de gebouwen achtereenvolgens gebruikt door Linglez (1925) en Vanden Broele (1935) als drankenmagazijn voor wijnen en likeuren.
Bij een foto uit 1914 zien we een reeks trapgevels in de Langestraat met uiterst rechts het huis nr. 128 met bakstenen trapgevel uit de 17de eeuw. Daar waren de burelen gevestigd van brouwerij De Zon. De rondboogpoort met erboven kantelen was de toegangspoort tot de koer van de brouwerij. De poort bestaat nog en is thans inrit voor autobergplaatsen. De kantelen zijn verdwenen en boven de poort werd eertijds een appartement gebouwd. Het restaurant aan de overzijde van 'De Zon' met naam 'Sans Cravatte' heeft van de vroegere brouwerij De Zon een B&B gemaakt met garages voor de
gasten. De B&B noemt 'La Suite'
Iets verderop vinden we het schijnbaar naamloze plein bij de samenloop van Peperstraat, Bapaumestraat en Langestraat. Dit werd lange tijd in de volksmond de Wagenmaker plaats (Wagenaersplaets) genoemd. En daar is weer een korte biergeschiedenis aan vast gebrouwen.
Tussen Bapaumestraat en Langestraat werd in 1362 het Columna Hospice gesticht en op die plaats een kapel gebouwd. De uitstervende ziekendienst van Columna stelde in 1490 de kapel en gebouwen ter beschikking van de wagenaers en brouwersknechten.
De gebouwen werden gebruikt als godshuizen voor de weduwen van hun corporatieleden en de kapel werd als atelier gebruikt voor het maken en herstellen van wagens, o.a. bierkarren. Op de kaart van Marcus Gerards uit 1562 zien we zelfs de karren staan. (zie foto’s)
Hieronder nog een galerij met meer foto's en uitleg over bovenstaande gegeven.
Klik op de foto om de ganse galerij in het groot te zien.